Gezondheidsbeheer en bioveiligheid

Om een constant hoge productiviteit en groei bij de varkens te behouden, is het belangrijk de gezondheidsstatus van de varkens te waarborgen.

Varkens worden over het algemeen zonder gezondheidsproblemen geboren, maar ook zonder antistoffen om ze te beschermen tegen ziekteverwekkers in de omgeving. Daarom is het zogen van biest bij de zeug uitermate belangrijk, aangezien de biest antilichamen bevat die als afweersysteem fungeren totdat de big zijn eigen immuunsysteem heeft ontwikkeld,. Dit gebeurt in de eerste 3-5 weken van zijn leven.

Om de gezondheid in de kraamstal gedurende de hele productie te behouden, wordt aanbevolen om varkens in groepen te spenen in lege, gereinigde en gedesinfecteerde hokken. Verder is het sterk aanbevolen om een “All-In-All-Out” (AIAO) productiesysteem te gebruiken, dat de varkens in groepen bij elkaar houdt vanaf het spenen tot het slachten, zonder varkens uit verschillende groepen te mengen.

Als het bedrijf systematisch wordt gerund met een hoog niveau van bioveiligheid, moeten de varkens de gezondheidsstatus, die ze hadden bij aankomst vanuit de kraamafdeling kunnen behouden ongeacht het productiesysteem.

Het is belangrijk om een goed gezondheidsprotocol in samenwerking met de dierenarts op te zetten om het welzijn van de varkens te waarborgen. Wanneer dit op een juiste manier wordt uitgevoerd, helpt dit om het volledige genetische potentieel van de varkens te benutten zonder onnodig gebruik van antibiotica of productieverliezen als gevolg van slecht gezondheid.

Bioveiligheid bij aankomst op de boerderij

Elke varkensbedrijf heeft één of meerdere endemische subklinische ziekte die in balans zijn. Als niets verstoort wordt dit onder controle gehouden door het natuurlijke immuunsysteem van de varkens.

Goed gedefinieerde protocollen voor bioveiligheid zijn de sleutel tot het handhaven van een status-quo voor de gezondheid en het beschermen van de varkens tegen ongewenste uitbraken van ziekten of zoönose.

Aankomstruimte
Mensen zijn een van de grootste risicofactoren als het gaat om de introductie van ziekten in de varkenshouderij. Implementatie van een duidelijk gedefinieerd protocol omtrent het betreden van de boerderij helpt het risico te verminderen dat mensen ongewenste ziekteverwekkers overdragen.

Minimaliseer het aantal bezoekers en houdt een logboek bij waarin iedereen die met de varkens in contact komt zich aanmeld met de datum, naam en datum voor het laatste bezoek aan een varkensstapel. Een tussenperiode van ten minste 12 uur tussen bezoeken aan verschillende varkensbedrijven wordt aanbevolen.

Zorg voor één duidelijk afgebakende aankomstruimte met een vuile weg en een schone weg. Iedereen die aankomt moet op zijn minst van kleding en schoeisel wisselen en de handen wassen en desinfecteren voordat het terrein wordt betreden. Ook kan “Incouche” nodig zijn, als de fysieke omstandigheden dit toelaten.

de aankomstruimte is de sleutel tot het behouden van een constant hoge gezondheid van de veestapel. Daarom is het absoluut noodzakelijk dat de aankomstruimte alleen voor dit doel is bestemd en niet wordt gebruikt als opslagfaciliteit of voor andere zaken.

De aankomstruimte moet zo worden ontworpen dat de bioveiligheid wordt bevorderd en bezoekers worden gestimuleerd om de regels instinctief te volgen.

Dit omvat:

Een kapstok en schoenenrek voor aankomstkleding in de vuile zone.
Plaatsen van een “schoenenvrij”-raster op de vloer dat naar de schone zone leidt.
Zorgen dat schone kleding en schoenen beschikbaar is voor alle bezoekers van de schone zone.
Plaats de gootsteen langs de route naar de schone zone en zorg dat zeep en papieren handdoeken beschikbaar zijn.
Plaats desinfecterend middel voor de handen in de schone zone, bij voorkeur meteen naast de toegangsdeur.

Bekijk de video hieronder waar pig333.com laat zien wat wel en niet te doen als het gaat om toegang tot de boerderij.

Bron: Pig333, 1 Apr 2019: Bioveiligheid van boerderijen #1 – Boerderijtoegang. YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=NhKJNdtEr84.

Leveringen van voer en apparatuur op het bedrijf
Elke levering van goederen aan de boerderij moet zo gebeuren dat de aankomende vrachtwagens, voer of apparatuur de gezondheid en bioveiligheid van de boerderij niet in gevaar brengen.

Leveringen moeten aankomen in een toegewijd leveringsgebied voor de voorraad, waar kan worden gelost met minimaal fysiek contact met de boerderij. Voertuig en/of goederen die het bedrijfsterrein binnenkomen, mogen niet in de buurt van andere varkenshouderijen komen en dienen vrij te zijn van zichtbaar vuil. Folie en/of verpakkingen dienen zoveel mogelijk te worden verwijderd en afgevoerd voordat de goederen in het bedrijf komen. Gereedschap en/of uitrusting die het bedrijf binnengaat, moet voor binnenkomst worden gereinigd en gedesinfecteerd.

Door leveringen in een aparte faciliteit te laten aankomen, kan de interne bioveiligheid op het bedrijf worden gewaarborgd.

Door het terrein netjes en opgeruimd te houden, kan de bioveiligheid op de boerderij worden gehandhaafd.

Transporteren van varkens

Varkenstransporten vormen een risico voor de gezondheid op de boerderij, daarom moeten alle aankomende transportvoertuigen leeg, grondig gereinigd en gedesinfecteerd zijn voordat ze het erf betreden.
Zorg dat wordt gecontroleerd en bevestigd dat de vrachtwagen is schoongemaakt volgens de normen van de boerderij voordat deze bij het laadplaats aankomt.

Laadfaciliteiten en laadplaats
Het laden van varkens voor transport kan stressvol zijn voor zowel de varkens als de mensen die ermee omgaan. Daarom is het belangrijk om de laadfaciliteiten en de laadplaats zo te ontwerpen dat de laadtijd wordt verkort en de behoefte aan tussenkomst door personeel wordt beperkt, om stress voor dier en mens te voorkomen. Bovendien moet bij het laden van varkens altijd een hoge bioveiligheid voorop staan.

Zorg voor een toegewijde laadfaciliteit de laadplaats, die tussen ladingen door makkelijk kunnen worden gereinigd en gedesinfecteerd. De laadfaciliteiten en de laadplaats kunnen worden onderverdeeld in een schone bedrijfszone en een vuile buitenzone.

Bij het laden moeten voldoende medewerkers aanwezig zijn om zeker te stellen dat voor zowel de schone zone als de vuile zone mensen beschikbaar zijn. Tijdens het laden bewegen de varkens uitsluitend in één richting vanuit de schone zone naar de vrachtwagen, waarbij wordt vermeden dat varkens of mensen die de laadplaats hebben betreden, terugkeren naar de schone zone.

In een goed ontworpen opstelling zullen de varkens zich gemakkelijk in de juiste richting bewegen, met minimale tussenkomst. Dit minimaliseert overlapping van verkeer tussen de schone en vuile zones en vermindert het risico op overdracht van besmetting van de vrachtwagen naar de boerderij.

Zorg na het laden dat de laadfaciliteiten en de laadplaats voor verder gebruik worden gereinigd en gedesinfecteerd.

Bekijk de video hieronder waar pig333.com laat zien wat wel en niet te doen als het gaat om het laden van varkens.

Referentie: Pig333, 1 Apr 2019: Bioveiligheid van boerderijen #2 – Laadplaatsen- YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=NhKJNdtEr84.

Ongediertebestrijding op de boerderij

Ongedierte draagt bij aan een slechte gezondheid en verminderd welzijn van varkens en personeel en kan leiden tot hogere onderhoud-, dierenarts- en voerkosten, evenals toegenomen voerbederf en -verspilling. De constante beschikbaarheid van voer, onderdak en afval maakt varkenshouderijen voor ongedierte een ideale omgeving om zich te verspreiden.

Knaagdieren
Om het risico op knaagdieren op de boerderij te verkleinen, moet worden gezorgd dat de omgeving netjes blijft en vegetatie rond de gebouwen wordt vermeden. Actieve bestrijding met vallen of lokaal toegestane rodenticiden wordt aanbevolen. Raadpleeg altijd lokale experts voordat u initiatieven voor ongediertebestrijding start.

Insecten
Stekende insecten zoals stalvliegen (stomoxys calcitrans) of muggen kunnen bacteriën of virussen uit de natuur naar boerderijen overbrengen. Dit kan voor een deel worden voorkomen met initiatieven die de leefomstandigheden van de insecten aantasten. Dit kan door regelmatig schoon te maken en goed te drogen. Actieve insectenbestrijding door het fysiek ophangen van horren, elektrocuterende lampen en lijmfoliestroken. Chemische bestrijding door gebruik te maken van insecticiden die zijn goedgekeurd voor gebruik op de boerderij.